Als je mensen vraagt of ze weten wie Jaap Haartsen is, dan zullen negen van de tien je het antwoord schuldig blijven. Zullen ze hun schouders ophalen. Vraag je dezelfde mensen naar de betekenis en de waarde van bluetooth, en vrijwel iedereen zal het antwoord wel weten. Welnu, Jaap is bluetooth, of beter; hij is er de oorzaak van dat iedereen tegenwoordig weet wat bluetooth speakers, bluetooth koptelefoons en bluetooth receivers zijn. Aartsen werkte bij Ericsson, bekend van de knalgele telefoon met dat klepje, en kreeg de opdracht apparaten met elkaar te laten communiceren zonder de zo hinderlijke draden en kabels. Met die opdracht wist de Nederlander wel raad en bluetooth was geboren. Jaap verdween daarna al snel weer in de vergetelheid, zijn uitvinding echter kwam, zag en overwon. De techniek met de vreemde naam verbindt wereldwijd miljarden apparaten en ontwikkelde zich tot een snelweg van data.
In dit artikel:
Nederlander
Het Zweedse merk Ericsson zocht in 1994 dus naar een goedkope wijze om door radioverbinding communicatie tussen mobiele telefoons en andere apparaten mogelijk te maken. Doel was vooral de veelheid aan kabels voor eens en voor altijd overbodig te maken. Bluetooth – ‘blauwe tand’- is een verwijzing naar een bekende Vikingkoning en diende in eerste instantie slechts als werknaam voor het project. Toen later geen beter naam bedacht kon worden, werd het de definitieve naam van de ontdekking van de ijverige Nederlander.
Frequentie
De techniek maakt gebruik van een wereldwijd beschikbare frequentie, al waren er aanvankelijk wat problemen in Spanje, Japen en Frankrijk. In laatstgenoemd land bleek de gekozen frequentie namelijk al in gebruik door defensie. Pas sinds 2001 is de frequentie 2,4 GHz ook in dat land beschikbaar. Overigens maken ook magnetrons, wifi en afstandsbedieningen gebruik van deze frequentie. Nadat de eerste versie van bluetooth nogal wat storingsgevoelig bleek, kwam er al heel snel een sterk verbeterde versie.
Apple
Bluetooth wordt ook wel omschreven als een radioverbinding voor data en spraak over korte afstand en werkt volgens het principe ‘point to multipoint’. Het werkt tenminste tot tien meter. Het vermogen kan echter uitgebreid worden en soms wel honderd meter halen. Het signaal gaat door vaste materialen, met uitzondering van staal. Bluetooth maakt gebruik van een simpele radiotechniek en gebruikt weinig stroom. Gedachte daarachter was dat het zo in vrijwel elk apparaat gebouwd kan worden. Weinig stroom biedt voordelen: ook apparaten die gebruikmaken van batterijen kunnen er zo toch prima gebruik van maken. Jaap, die voor zijn werkgever aan het eind van de jaren 90 patent op zijn uitvinding aanvroeg, kwam al heel snel na zijn eerste presentatie met een tweede versie, een veel betere versie ook. Versie twee zorgde vooral voor een betere verspreiding van de signalen over de frequentie. Hoewel iedereen nu bekend is met bluetooth, was er van een doorslaand succes aanvankelijk niet echt sprake. Pas nadat de bekende merken Samsung en Apple het ook gingen gebruiken, ging het allemaal heel snel. Ook het feit dat de Nintendo Wii er gebruik van maakt, gaf deze techniek dat laatste, zo belangrijke zetje in de goede richting. Met het jaar werd Jaap trotser en trotser, niet zonder reden.
Wifi
In 2009 kwam een nieuwe versie, een sterk verbeterde versie met meer snelheid en gebruikmakend van wifi. Nog een jaar later kwam er een energiezuiniger versie beschikbaar. Bluetooth wordt sinds de ontwikkeling met name gebruikt voor het versturen van bestanden tussen computers, mobiele telefoons, printers, toetsenbord en computer, scanner en computer en koptelefoons. Ook is er een bluetooth meetsysteem om de drukte op de wegen te bepalen. Het is een veilige techniek. Dit wordt gewaarborgd door het gebruik van encryptie (versleuteling). Berichten worden gecodeerd verstuurd en slechts ontvanger en afzender beschikken over de juiste sleutel om de berichten te kunnen openen.
Lees ook: LiFi, 100x sneller dan WiFi.
Tegenwoordig heb je van alles op het gebied van deze wereldwijd gebruikte techniek: van bluetooth speakers en bluetooth oordopjes voor het draadloos streamen van muziek bijvoorbeeld. Ook is de bluetooth koptelefoon gemeengoed anno 2018. Wie zoekt naar een bluetooth headset op elke willekeurige digitale supermarkt dan ook, kan kiezen uit honderden, soms zelfs duizenden, verschillende soorten, types en merken. Het zegt alles over de opmars van de techniek van Jaap en de wijze waarop het geïntegreerd is binnen de samenleving. Dat geldt ook voor een bluetooth receiver en de term bluetooth oortjes kent ondertussen ook al iedereen. Niet gek voor de werknemer van Ericsson – gestationeerd in Emmen – die het allemaal technisch mogelijk maakte. Ondertussen is er sprake van de versie Bluetooth 5. Deze vijfde versie staat nadrukkelijk voor een sterk verbeterd bereik en een hogere doorvoersnelheid. En dat terwijl Jaap aanvankelijk huiverig was toen hij zijn ‘blauwe tand’ presenteerde. De Nederlanders was bang dat het alleen in zijn eigen laboratorium werkte. Ondertussen weten we wel beter. Veel beter.
