Er zijn zo van die voorwerpen die we elke dag gebruiken en waar we niet eens meer over nadenken. Het toetsenbord is daar een mooi voorbeeld van. Een ingenieus systeem waarmee we de gekste teksten en woorden uit de vingers slingeren, maar waar we verder weinig van weten. Geen zorgen: hieronder vind je de tien leukste weetjes over jouw keyboard.
In dit artikel:
- 1 # 1. Qwerty was niet de eerste
- 2 # 2. De ij had ooit een eigen toets
- 3 # 3. In België typen ze op z’n Frans
- 4 # 4. Draadloze toetsenborden zijn versleutelingsexperts
- 5 # 5. Mechanische toetsenborden verhogen de typesnelheid
- 6 # 6. De meest populaire knop is geen verrassing
- 7 # 7. Slechts 10% gebruikt tien vingers
- 8 # 8. De bijzondere eerste rij van het Qwerty-toetsenbord
- 9 # 9. Let op voor smerigheid
- 10 # 10. Een kleine verhoging op de F- en J-toets
# 1. Qwerty was niet de eerste
Het eerste klavier moeten we natuurlijk zoeken bij de vroegere Engelse schrijfmachines. Die eerste mechanische schrijfmachines kozen niet voor een Qwerty-toetsenbord, maar plaatsten de letters gewoon in een alfabetische volgorde. Echter bleek dat heel onhandig te zijn en gooide men al vrij snel het concept overhoop. Niet zozeer omdat dat helemaal niet zo handig tikken was, wel omdat de hamertjes waaraan de letters zaten veel te snel in de knoop raakten. Daarom koos men ervoor om lettercombinaties die vaak voorkwamen aan verschillende kanten van het klavier te plaatsen. Het resultaat was het hedendaags klavier.
# 2. De ij had ooit een eigen toets
August Dvorak ontwikkelde ooit de zogenoemde Dvorak-toetsenborden. Die moesten snel en comfortabel typen mogelijk maken en waren aangepast aan de bijzonderheden van iedere taal. De meest bijzondere variant is een die speciaal gemaakt werd voor het Nederlands. Dit keyboard had een extra toets voor de ‘ij‘.
Het ontwerp van Dvorak bleek ook effectief betere typeresultaten toe te staan. Meer zelfs: de Dvorak-typisten wonnen typesnelheidswedstrijd na typesnelheidswedstrijd. Het kwam zelfs bijna tot een verbanning van het Dvorak-toetsenbord bij officiële wedstrijden. Competitievervalsing, noemden andere deelnemers het. Toch werd het een commerciële flop: de zakenwereld was het Qwerty-toetsenbord al gewend en wou niet meteen een nieuwe investering maken. Ondanks zijn goede product stierf August Dvorak uiteindelijk als een verbitterd man. Had hij maar geweten dat een eeuw later steeds meer ondernemingen zoals transcriptiebedrijven toch zijn toetsenbord kopen.
# 3. In België typen ze op z’n Frans
Terwijl bijna de hele wereld zweert bij Qwerty- of Qwertz-toetsenborden, houden de Fransen vast aan hun Azerty-toetsenbord. Ook in Vlaanderen, waar de administratie traditioneel in het Frans gebeurde, hanteert men nog steeds de Azerty indeling. Dit is heel bijzonder te noemen. Zo gebruiken ze in Luxemburg en Zwitserland, waar ook Frans wordt gesproken en geschreven, al langer een Qwertz indeling. Daarnaast is Frankrijk ook al even op zoek naar een andere toetsenbordstructuur die toch eenvoudiger zou zijn om Frans te typen. Zo wordt Nederlandssprekend Vlaanderen misschien wel het laatste land waar ze een Franstalig Azerty-klavier gebruiken.
# 4. Draadloze toetsenborden zijn versleutelingsexperts
Bij een draadloos toetsenbord worden de gegevens draadloos naar jouw computer verzonden. Die gegevens kunnen dan ook onderschept worden. Om die reden wordt de informatie steeds versleuteld. Overigens heeft dat hackers tot creativiteit aangezet. Zo zijn er programma’s beschikbaar die het geluid van de verschillende toetsen analyseren. Op die manier kunnen ze, louter op basis van de subtiele geluidsverschillen, bijna feilloos de getikte tekst achterhalen. Acoustic CryptAnalysis, noemt men het.
# 5. Mechanische toetsenborden verhogen de typesnelheid
Een klassiek toetsenbord werkt meestal aan de hand van rubberen domes. Door die rubberen domes in te drukken, registreert het contactpunt een toetsaanslag. Wanneer we erg snel typen, is dit hinderlijk. De toets moet immers volledig worden ingedrukt. Ook een gaming toetsenbord moet veel subtielere toetsenregistraties registreren. Om die reden beschikken dergelijke varianten over mechanische switches die de toetsaanslag al registreren nog voor de toets de bodem raakt. Zo’n mechanisch systeem is overigens ook beschikbaar voor een numeriek toetsenbord. Het gaat dan om speciale modellen voor accountants die veelvuldig cijfergegevens inkloppen.
# 6. De meest populaire knop is geen verrassing
Een actieve computergebruiker zou dagelijks tot 32 kilometer vingerbewegingen afleggen. Hierbij zou de spatiebalk de meest gebruikte toets zijn. Maar liefst 669 keer per uur zouden we de spatiebalk aanraken. Vaak is dat ook te zien op het klavier, waarbij de spatiebalk toch sneller slijtage oploopt. De top drie laat zich overigens afsluiten door de letter E en de Backspace-toets. Blijkbaar maken we toch nog steeds veel foutne (…) tijdens het typen.
# 7. Slechts 10% gebruikt tien vingers
Onderzoek heeft aangetoond dat slechts 10% van de gebruikers hun tien vingers zouden gebruiken tijdens het typen. Velen zouden immers de spatiebalk exclusief bedienen met de rechterduim. Hierdoor zouden zij de linkerduim helemaal niet gebruiken. Probeer het vooral zelf eens: klopt het ook voor jou als een zwerende vinger?
# 8. De bijzondere eerste rij van het Qwerty-toetsenbord
Met de eerste rij van het Qwerty-toetsenbord kan je het woord typewriter vormen. Volgens sommigen is dit een grap van de ontwerpers ervan. Heb je je bovendien ooit al eens afgevraagd wat het langste woord is dat je met de eerste rij kan vormen? Voor velen is dat topprioriteit. Letterlijk, want met z’n dertien tekens doet dit woord het wel heel goed. Toch blijkt het woord operetterepertoirerepetitor het pleit eenvoudig te winnen.
# 9. Let op voor smerigheid
Waar vingers komen, zijn er bacteriën. Ook voor het claviatuur is dat niet anders. Zo’n 33.000 bacteriën zouden er op iedere vierkante centimeter leven. Dat is zo’n 250 keer meer dan het aantal bacteriën op een toiletbril. Overigens vangt jouw toetsenbord maandelijks ongeveer twee gram troep op. Het zou gaan om kruimels, maar ook om haren, nagelvuil en zelfs troep uit onze neus. Toch maar tijdig even het toetsenbord reinigen?
# 10. Een kleine verhoging op de F- en J-toets
Heb je al eens grondig naar jouw klavier gekeken? Dan heb je misschien een kleine verhoging op de F- en de J-toets opgemerkt. Die verhoging is er voor mensen die blind willen typen. Zo kunnen ze zonder te kijken weten waar ze hun vingers moeten plaatsen. Extra handig, toch?